یکی از این نقشه‌ها آیین‌ها و آداب و رسومی است که هر یک دنیایی از رموز خوب زندگی کردن و حتی خوب مردن را به آیندگان می‌شناساند.
بهنوش بساک‌کاظمی گفت: آداب و رسوم و سننی که از دیرباز به یادگار مانده، هر کدام کارکردهای آشکار و پنهانی را از گذشته با خود حمل می‌کنند.
وی راز پایداری این رسوم را اهدافی عنوان کرد که این رسوم در نهان خود دارند و گفت: علت پایداری این آداب و رسوم در سالیان متمادی، اهداف هوشمندانه این سنن است.
وی از مراسم نوروز به عنوان یکی از سنن گذشتگان یاد کرد و افزود: این جشن باستانی با وجود تکرار در طول قرن‌ها، هر ساله همچنان با شور و شوق برپا می‌شود و این استمرار دلایل محکمی دارد.
وی، پی بردن به مفهوم این سنن را ضروری دانست و اظهار کرد: نگاهی با دقت به این مراسم و شناخت مفهوم آداب و رسوم گذشتگان، به پایداری این سنن و همچنین بهره کافی بردن از مقاصد این آیین‌ها منجر خواهد شد.
کاظمی هماهنگی آیین نوروز با طبیعت را شورآفرین توصیف و اظهار کرد: این هماهنگی حسن نظر و هوشمندی نیاکان ما را در انتخاب این روز برای رقم زدن تقویم‌شان نشان می‌دهد.
وی به سنت دید و بازدید در ایام عید ایرانی اشاره و بیان کرد: به صدا درآوردن زنگ در خانه‌ی بزرگ‌ترها به جز تداعی احترام کوچک‌ترها نسبت به بزرگ‌ترها به عنوان کارکردی آشکار، اعتماد به نفس عمیق‌تری را به آنها القا خواهد کرد.
این کارشناس رسم عیدی دادن را به عنوان سنتی پسندیده یادآور شد و اظهار کرد: عیدی دادن به سبب اینکه در طول سال در یاد کودک و نوجوان می‌ماند، حتی اگر در قالب اهدای شاخه گلی کوچک باشد باعث تداوم یاد عیدی‌دهنده و در نتیجه محکم شدن رابطه‌ها و دوستی‌ها خواهد شد.
این مردم‌شناس، به خلاقیت برخی خانواده‌ها در عیدی دادن اشاره و اظهار کرد: در بعضی از خانواده‌ها جهت عیدی دادن روی بسته‌ها شماره‌گذاری و قرعه کشی صورت می‌گیرد. اینگونه اقدامات نیز نزدیک شدن بیشتر، استحکام دوستی‌ها و پاسداشت این آیین‌ها را به دنبال دارد.
کاظمی کارکرد آشکار خانه‌‌تکانی برای آمادگی جشن عید را نظافت عنوان و در خصوص رمز و رازهای نهفته در آن خاطرنشان کرد: در خانه‌‌تکانی همه افراد خانواده مجبورند مشارکت داشته باشند و این امر موجب می‌شود قهرها در خانه‌ها به آشتی بیانجامد و همراهی و همبستگی حاصله، وابستگی به خانه را منجر خواهد شد.
وی عمیق شدن رابطه بچه‌ها با پدربزرگ و مادربزرگ‌ها را از کارکردهای پنهان نوروز برشمرد و عنوان کرد: این دید و بازدیدها باعث می‌شوند که در طول سال، اقوام و آشنایانی را که حتی به بهانه عید دیده‌ایم، فراموش نکنیم و در دراز مدت، پررنگ‌تر شدن رابطه‌ها محقق خواهد شد.
این مردم‌شناس، از آیین نوروز به عنوان نقشه گنج یاد و اظهار کرد: زن به دنبال توجه همسرش، مرد به دنبال توجه زن به زندگی، و فرزندان به دنبال کانون امن خانواده هستند و آیین نوروز به این نیاز‌ها رنگ حقیقت بخشیده است.
کاظمی، دلیل پایداری این آیین را ضمیر محکم آن عنوان و اظهار کرد: وظیفه ما این است که با شناخت مفاهیم این آیین، مضمون آن را به نسل جوان منتقل کرده و سبب حفظ رسوم نیاکان‌مان و استحکام روابط انسانی و خانوادگی به عنوان یادگار ایرانیان در نسل‌های آینده شویم.
وی گریزی به اهمیت خودشناسی در نوجوانان زد و اظهار کرد: با تشریح آیین نوروز و چیدمان سفره هفت‌سین و نیز توضیح مضمون وسایل این سفره می‌توان به تقویت هویت درونی نوجوان و ایجاد اعتماد به نفس در او کمک کرد.
این کارشناس، شناساندن کارکردهای پنهان این آیین به نسل جوان را سبب پای‌بندی بیشتر این نسل به هویت فرهنگی و اجتماعی خویش دانست و اظهار کرد: استمرار در برگزاری درست اینگونه آیین‌ها در نهایت موجب استحکام خانواده خواهد شد، آمار طلاق کاهش خواهد یافته و نمود مثبت چنین آیین‌هایی در جامعه هویدا خواهد شد.