یکی از مهمترین سرمایه های مادی هر کشور معادن آن کشور می باشند که می توانند زمینه شکوفایی اقتصادی و اجتماعی را برای آن کشور به همراه داشته باشند لذا توجه به این حوزه و بررسی فرصت ها و چالش های موجود در این عرصه خالی از لطف نیست.
صنعت معدن کاوی اگرچه در بیشتر موارد خود به تنهایی سهم پایینی در تولید ناخالص داخلی دارد اما اثر آن در تولید ثروت چه در بخش تولید ثانویه و چه در بخش خدمات، قابل ملاحظه است.
در واقع بخش معدنی به عنوان مهمترین منبع تأمین کننده مواد اولیه برای سایر بخشهای اقتصادی کشور محسوب می شود لذا باید توجه داشت که این بخش از اقتصاد به دلیل امکان ارائه سهم بالایی از تولید کالاهای واسطهای و همچنین از نظر میزان مصرف هر یک از کالاهای واسطهای در رشته فعالیتهای اقتصادی جایگاه ویژهای دارد.
با این حال تجدید ناپذیری منابع معدنی، عدم قطعیت دادهها و اطلاعات مرتبط، نیاز به سرمایهگذاری بالا، طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه و عواملی نظیر اینها وضعیت خاص و در عین حال پر مخاطرهای را پیش روی بخش معدن کشور قرار داده است، از این رو در حوزه فعالیت بخش معدن با محیطی پویا و پیچیده مواجه هستیم.
متاسفانه در دهه های گذشته کشور بدلیل بی توجهی به صنایع تبدیلی و نبود قوانین الزام آور به یکی از قطب های خام فروش منابع معدنی تبدیل شده است با اینحال هنوز در برخی صنایع شاهد فراوری محدود منابع معدنی هستیم.
خوشبختانه اما صنایع معدنی زنجان نسبت به برخی دیگر از استانهای کشور حال و روز بهتری در حوزه فراوری مواد معدنی دارند که در این رابطه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در بخش معدن، زنجان صادر کننده محصولات فرآوری شده سرب، روی، آهن و مس است.
ناصر فغفوری افزود : فقط کنسانتره سولفوره به علت کاربرد نداشتن در کشور و نبود صنایع تبدیلی در ایران به شکل خام به خارج از کشور صادر می شود.
وی ادامه داد: پیش از این، سنگ گرانیت این استان به شکل خام صادر می شد که با راه اندازی واحد فرآوری سنگ های تزئینی، هم اکنون این سنگ پس از فرآوری و کسب ارزش افزوده صادر می شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان گفت: امروز زنجیره کامل واحدهای فرآوری آهن در این استان وجود دارد و سنگ آهن و فولاد پس از فرآوری در چندین مرحله مختلف با ارزش افزوده بالا استفاده و صادر می شود.
با این حال اقتصاد شکننده استان و حتی کشور بیش از پیش به توسعه صنایع تبدیلی نیازمند است و باید برنامه ریزی های لازم در این حوزه انجام گیرد زیرا باید پذیرفت که منابع معدنی سرمایه ای یک بار مصرف هستند و مصرف بی رویه و بی نتیجه آنها دست آیندگان کشور را از منابع معدنی خالی خواهد کرد.